Velen halen hiërarchie en leiderschap door elkaar. Het is ook erg verwarrend als je deze twee processen naast elkaar vorm ziet krijgen. Soms lopen ze zelfs in elkaar over, waardoor het lijkt dat we het over hetzelfde praten. De natuur laat m.i. heel mooi zien dat hiërarchie en leiderschap niet synoniem zijn aan elkaar. Én dat het heel belangrijk is dat onderscheid te maken. Maar hoe weet je nu of je te maken hebt met hiërarchie of met leiderschap?
Welk antwoord zou je geven op de vraag: “Is dat je baas of je leidinggevende?” Heb je het gevoel dat er leiding wordt gegeven aan, of leiding wordt gegeven vanuit? Wordt je autonomie beknot, of sta je het vrijwillig gedeeltelijk af? De antwoorden op deze vragen geven je m.i. een helder beeld waar je hoofdzakelijk mee van doen hebt. En het bijbehorende gevoel geeft m.i. een indicatie waarom het belangrijk is om dat onderscheid te maken.
Wie is in feite de leiding-gevende bij leiderschap?
Natuurlijk aanpassen is het primaire proces in de natuur.
Natuurlijk communiceren beïnvloedt gedrag.
Natuurlijk leiderschap is onontbeerlijk, maar kent vele gedaanten.
Natuurlijk samenspel is de belangrijkste stuwende kracht in de natuur.